Voorbij Gibraltar

Anergui
Arno leest voor:

Je kunt op twee manieren in de afgelegen vallei van Anergui komen; via een onverhard pad door een smalle kloof langs een rivier, of via een nieuwe geasfalteerde weg over een zeer hoog gelegen kalksteenplateau. In de winter is het pad langs de rivier vaak onbegaanbaar door overstromingen en is de weg over het plateau geblokkeerd door sneeuwval. In de geïsoleerde vallei van Anergui is de Berberbevolking op zichzelf aangewezen. Ze leven van wat het land oplevert.

Anergui ligt 200 kilometer ten oosten van Marrakesh in de Hoge Atlas. De smalle kloof van de rivier Asif Melloul verbreedt zich hier over een lengte van vijf kilometer tot een ruime vallei. Aan weerszijden van de snelstromende rivier liggen vruchtbare akkertjes. Boerderijen liggen in gehuchtjes samengeklonterd op de hellingen langs het rivierbed. Elke familie heeft enkele geiten, schapen en soms een koe met kalf. Op de geïrrigeerde veldjes langs de rivier teelt men groente en veevoer. Op hoger gelegen niet geïrrigeerde velden wordt graan verbouwd. De geiten en schapen worden buiten het gehucht op de schaars begroeide hellingen gehoed. Na de zomer klimmen de herders in de bomen om het loof te snijden en hakken voor de dieren. Het hout is brandstof voor de winter.

In de week die wij in de vallei verblijven, kijken we onze ogen uit. Wat een groot verschil met de groene dalen en almen in de ons zo bekende Alpen. De Hoge Atlas, met zijn gigantische kalksteenplateaus en zijn diepe kloven, biedt veel minder mogelijkheden voor menselijke bewoning. De plateaus zijn rotsachtig en droog en hebben een extreem klimaat met koude winters en hete en droge zomers. Nomadische Berbers uit het zuiden komen hier in de zomer met hun kuddes. In de valleien is het klimaat gematigder met droge zomers en vrij koude natte winters. Het regent hier half zo veel als in Nederland. De boeren zijn sterk afhankelijk van de smalle strook goede grond langs de rivier en het rivierwater voor de irrigatie. Ze kunnen geen grote hoeveelheden wintervoer voor het vee verbouwen zoals in de Alpen. Het bos levert ook weinig voer en wordt bovendien steeds intensiever gebruikt. Er vindt geen verjonging meer plaats en zodra de oude bomen sterven verdwijnt het bos geheel. In de valleien en op de plateaus verdwijnt steeds meer bos.

Op onze wandeling naar het dorp Botli zien we het harde boerenleven. Een herder kapt met een simpele bijl takken van een steeneik en de geiten eten de harde blaadjes. Een boer loopt kromgebogen over zijn houten ploeg die door zijn muilezels getrokken wordt. Hij bewerkt een stenige akker langs de rivier. We zien ook een groepje mannen dat met hun met hout beladen muildieren door de kloof naar het dorp terugkeert. Zij moeten steeds verder reizen om brandhout te verzamelen. Een dag later ontmoeten we een groep mannen en vrouwen die te voet op weg zijn naar Anergui. Onze gids Bennasir hoort van hen dat ze uit een vallei nog dieper in de bergen komen. Ze zijn op weg naar Rabbat waar ze gaan protesteren tegen de slechte levensomstandigheden en het gebrek aan ondersteuning van de regering. Als we op de dag van ons vertrek de bergen uit rijden zien we op de weg een opstootje; een bus, een groep mensen en de politie. Het zijn de protesterende bergbewoners die door de politie worden tegengehouden.




Maak een ritje op de motor door de kloof van Asif Melloul.